RadiMax is een onderzoeksfaciliteit waarmee we rassen identificeren die diepere wortels ontwikkelen. Deze grassen zijn beter bestand tegen de steeds vaker voorkomende droogtes die de klimaatverandering met zich meebrengt.
Veehouders en sportveldbeheerders staan voor grote uitdagingen met betrekking tot de productie van ruwvoer en het behoud van sterke, groene graszoden. Klimaatverandering heeft op dit moment al effect op de landbouw, parken en andere groene ruimtes. De behoefte aan robuuste, droogtetolerante gewassen en graszoden is nog nooit zo groot geweest.
Om de effecten van klimaatverandering te verzachten, hebben Deense wetenschappers en plantenveredelaars gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe gewassen met diepere wortels die beter presteren in een wereld die waarschijnlijk vaker met droogte te maken zal krijgen. Een uniek onderzoeksproject en -faciliteit, genaamd RadiMax, ging van start in 2016. RadiMax is een samenwerking tussen DLF, drie Deense universiteiten en drie andere veredelaars. RadiMax bestaat uit een ondergrondse screeningfaciliteit aan de Universiteit van Kopenhagen en een krachtig computercluster aan de Universiteit van Aarhus.
Droogtetolerante grassen kennen veel voordelen, aldus Christian Sig Jensen, hoofd Biotech bij DLF: “Tegenwoordig hebben we een sterk portfolio van droogtetolerante grassen, en door gebruik te maken van de RadiMax-faciliteit zijn we in staat om dit in de toekomst nog verder te verbeteren."
De screeningfaciliteit bestaat uit vier v-vormige putten van beton van elk drie meter diep. De planten die op het oppervlak van de met aarde gevulde putten groeien, krijgen alleen irrigatie vanaf de bodem. Mobiele overkappingen zorgen ervoor dat er tijdens de droogtetesten geen regen op de gewassen valt. Elke put heeft een capaciteit van 150x10 meter voor rijen grasplanten. Planten die in het midden van een kuil groeien, zullen tot drie meter diep moeten wortelen om bij water te komen. “Door de biomassa bovengronds te meten krijgen we een zeer goede indicatie van het wortelstelsel eronder”, zegt Christian s. Jensen.
De faciliteit is ook uitgerust met plexiglasbuizen die schuin onder elke plantenrij naar beneden lopen. Multispectrale camera's in de buizen kunnen dan de wortelgroei registreren op verschillende punten tijdens de groei en stress. "Deze informatie vertelt ons hoe snel elke kweeklijn zich na het zaaien zal vestigen en hoe hij zal reageren op droogte".
Al het plantmateriaal dat de screeningfaciliteit binnengaat, wordt onderworpen aan DNA-profilering. Screeningsresultaten en DNA-profielen worden vervolgens in het computercluster geanalyseerd om genomische selectiemodellen te genereren, die veredelaars zullen gebruiken om de bewortelingsdiepte van nieuw rassen te voorspellen.
Droogte in het voorjaar, een relatief nieuw fenomeen in Noord-Europa veroorzaakt door klimaatverandering, is een van de uitdagingen. Met een project als RadiMax kan deze uitdaging goed worden aangegaan. Bij DLF hebben we de RadiMax-faciliteit gebruikt om de rassen binnen elke soort te identificeren die het best bestand zijn tegen droogte in het voorjaar. RadiMax heeft ons al een beter begrip gegeven van de huidige rassen en soorten. Het is onmisbare kennis die we nu kunnen gebruiken om nog sterkere, diepere wortels en meer droogtebestendige rassen te ontwikkelen.